Grote kanoet!

Zaterdag 14 mei 2016

Vrijdagnamiddag hakken Frank van Duivenvoorde, Jaap Engberts en ik snel een “grote knoop” ( vertaald in het Engels “Great Knot”) door: we blazen de lang geleden geplande en goed voorbereide Top of Holland Bird Race af en gaan in plaats daarvan morgen naar Texel om de vanmiddag door Diederik Kok ontdekte grote kanoet te gaan zoeken! Deze ultrazeldzame steltloper is pas één keer eerder in Nederland waargenomen en dat is al bijna vijfentwintig jaar geleden! Wat een klapper! Diederik gooit met zijn ontdekking van deze droomsoort dan ook heel wat plannen in de war, maar dat nemen we hem zeker niet kwalijk! Sterker nog: we zijn hem er enorm dankbaar voor! Ik had echt niet verwacht nog eens een kans te krijgen om deze extreem zeldzame steltloper te gaan zien. Dus rijden Frank, Jaap en ik vanmorgen niet zoals eerder gepland naar een niet nader te noemen geheime locatie in één van de noordelijke provincies, maar naar het eiland Texel, dat ons dit jaar al zo veel strakke soorten heeft gegeven. Spannend!

Met de boot van half acht steken we met een man of twintig gelijk gestemde zielen het Marsdiep over. Onderweg bespreken we onze kansen, wordt er gezellig geouwehoerd en vlak voor vertrek vanaf het veer spreken we de hoop uit dat we elkaar snel weer zullen treffen.

Omdat het nog laagwater is en er dus nog geen grote aantallen steltlopers op de hoogwatervluchtplaatsen te verwachten zijn, besluiten we rustig langs de oostkant van Texel naar het noorden te vogelen. Zo zien we bij Dijkmanshuizen samen met Dave van der Spoel en Hans Bossenbroek twee fraaie steltkluten.

Steltkluut – Black-winged Stilt

Om kwart over negen genieten we in de winderige polder “Bern” van tien wat nerveus foeragerende morinelplevieren. Prachtige vogels! Ze foerageren in de voren van de geploegde akker en zijn wat “vliegerig”, waardoor mede door de afstand en de harde wind niet meer dan wat bewijsplaatjes te maken zijn.

Morinelplevier – Eurasian Dotterel

Na een bezoek aan het Renvogelveld (vijf noordse en een Engelse kwikstaart) belanden we om een uur of tien – zo’n vijf uur voor hoogwater – langs het wad net ten zuiden van De Volharding. Hier lopen de eerste verwaaide en verkleumde vogelaars ons tegemoet: zij gaan eerst koffiedrinken en wat opwarmen. We kletsen even bij met Jaap Denee, Berthil Bosch en Anton Duijnhouwer, waarna we ons installeren met onder andere Marten Miske, Jorrit, Ruben en Anne Vlot om de zich als gevolg van het opkomende tij verplaatsende steltlopers af te turen.

 

Zoeken naar de grote kanoet

Als de wadplaten onderlopen verplaatsen we ons naar het gemaaltje, waar het aantal vogelaars al snel oploopt tot een man of vijftig.

Zoeken naar de grote kanoet

Jaap zorgt door het maken van een “pano’tje” dat mijn woordenschat wordt uitgebreid met fotografenjargon. Dat is het eerste woord dat ik maandag op het schoolbord schrijf.

“Pano’tje” (Foto Jaap Denee)

Terwijl we naarstig het wad afspeuren, de grappen over en weer rollen, we genieten van de dynamiek van het landschap en van bijvoorbeeld onderstaande dwergstern maken we plan de campagne. Het water staat hier inmiddels ondanks dat het nog ruim drie uur voor hoogwater is erg hoog en de meeste steltlopers zijn inmiddels vervlogen. We besluiten naar Utopia en de Schorren te gaan. Wellicht dat de steltlopers (en hopelijk ook de grote kanoet) nu het water opgestuwd door de harde westnoordwestenwind zo snel omhoog is gekomen binnendijks overtijen.

Dwergstern – Little Tern

We verbazen ons erover hoe rustig het hier is met vogelaars. Blijkbaar zetten de meeste vogelaars hun geld op een andere plek… We drinken een hete bak koffie, praten even met Vincent Hart en Rob Halff, die ook op de Schorren willen gaan zoeken en lopen wat later samen met Anton en Berthil in noordelijke richting de Lancasterdijk op. Veel steltlopers zitten er binnendijks echter niet, dus lopen we redelijk vlot door richting de Schorren. We laten ons even ophouden door een adulte zwarte rotgans, die blijkbaar net als honderden rotganzen nog steeds niet van Texel wil vertrekken. We zijn bijna bij de Schorren als we bericht van Rob en Vincent krijgen: zij hebben de vogel hoogstwaarschijnlijk in beeld! Gedaan is het met het rustig wandelen: in marstempo lopen we verder. Vijf minuten later treffen we Rob en Vincent, die ons vertellen dat de vogel vervlogen is en ons verder bijpraten over de waarneming. Uiteraard gaan we direct weer speuren. Duizenden steltlopers zitten er in het gebied, die door het opkomende tij steeds verder het land opgedreven worden. Man, wat spannend!

Zoeken naar de grote kanoet bij De Schorren

Inmiddels is er een alert verstuurd en al snel krijgen we versterking van vele tientallen twitchers, die gehaast over de dijk in onze richting lopen. Een heel mooi schouwspel!

Twitchers haasten zich richting De Schorren

Twitchers haasten zich richting De Schorren

Zoeken naar de grote kanoet bij De Schorren

Door het opkomende water verplaatsen de groepen steltlopers zich steeds verder noordwaarts. Tientallen vogelaars besluiten daarom een stuk verder de dijk op te lopen. Een half uurtje later hebben ze daar flink spijt van, want om tien voor half twee wordt de grote kanoet door Jurriën van Dijk gemeld bij De Volharding en moet iedereen dus weer terug.

Twitchers spoeden zich van De Schorren naar De Volharding

Bij De Volharding treffen we vele tientallen vogelaars, die ons vertellen dat de vogel momenteel niet in beeld is, maar er ongetwijfeld nog zit. We zoeken een plekje op dijk tussen de ganzenkeutels en de schapenstront en beginnen intensief de gemengde groep steltlopers af te zoeken. Ik zit achter Wietze Janse, die ik kan feliciteren met een nieuwe soort, want is een van de weinige twitchers die er gisteren in slaagde de vogel te twitchen. Stoer!

Twitchers bij De Volharding

Twitchers bij De Volharding

Omdat ik Frank en Jaap in alle commotie ben “kwijtgeraakt”, verkas ik na een tijdje. Als ik me even na half twee wat noordelijker bij hen voeg en achter Teus Luijendijk ga zitten, is het vrijwel direct raak. Teus ziet de vogel namelijk al snel en kan goed uitduiden waar deze zich bevindt. Bam, daar heb ik de grote kanoet in beeld! De waarnemingsduur is maar kort, maar de kick die je van zoiets krijgt, is zo geweldig! Echt geluk, puur geluk!

Ik krijg de vogel nog een paar keer kort in beeld; voor velen om ons heen is het echter heel frustrerend dat het hen niet lukt om de vogel in de kijker te krijgen. Het is ook lastig om aan te geven waar de vogel zich precies bevindt. Bovendien waait het hard en gaan de aanwijzingen vaak verloren. De rosse grutto’s zijn voor een groot deel telkens in beeld, maar de kanoeten en andere kleinere steltlopers zitten achter een stuifduintje en zijn daardoor meestentijds niet te zien.

Twitchers bij De Volharding

Om vijf over vier is het Laurens Steijn die de “Great Knot” plotseling in beeld krijgt. De vogel foerageert samen met tientallen drieteenstrandlopers en andere steltlopertjes op een drooggevallen slikje en is enkele minuten prachtig te zien! Zo gaaf! Opnieuw wordt er aan de mensen om ons heen uitgelegd waar de vogel zich bevindt, maar helaas lukt het niet iedereen om de vogel in beeld te krijgen alvorens deze weer opvliegt en achter het met helm begroeide stuifduintje verdwijnt….

In de hoop dat de vogel noordelijker op de dijk beter te zien is, verkassen veel vogelaars.

Twitchers bij De Volharding

Twitchers bij De Volharding

Wij blijven rustig zitten en dat blijkt een wijs besluit, want rond vijf uur, nadat er door enkelen ook nog eens woestijnplevier is gezien (voor mij te kort, waardoor ik niet uit kan sluiten dat ik naar een niet-geruide zilverplevier heb gekeken) vindt Arnout Linckens de grote kanoet terug! De vogel laat zich prachtig en soms helemaal vrij bekijken en met wat uitleg kunnen de meesten de vogel nu ook bijschrijven! Gejuich!

De vogel digiscopen gaat me met het “valse” licht op mijn schermpje, de harde wind en een zich telkens verplaatsende en veelal achter andere steltlopers schuilgaande vogel niet goed af, maar het lukt me om wat bewijsplaatjes en een kort filmpje te maken.

Grote kanoet – Great Knot

Inmiddels is het half zes tijd voor een bak koffie en nagenieten van deze geweldige twitch. We besluiten met de boot van zeven uur het eiland te verlaten. Op de terugweg leggen we kort aan bij het “Nollenland van Abbestede” om naar een grauwe franjepoot te kijken. Een prachtig vogeltje en een mooie afsluiter van een van de meest enerverende twitches uit mijn vogelaarsbestaan!

Grauwe franjepoot – Red-necked Phalarope