Hellula undalis – “verkennertje” – nieuwe nachtvlindersoort voor Nederland, écht vét!

Zondag 21 oktober 2018

Als vogelaar droom je er natuurlijk van om ooit eens een nieuwe vogelsoort voor Nederland te vinden. Tot op heden is het echter bij dromen gebleven en de kans is groot dat dat ook in de toekomst zo zal zijn. In andere soortgroepen liggen echter meer kansen om nieuwe soorten voor Nederland te vinden.  Niet dat ik daar bewust mee bezig ben, maar …

De afgelopen twee jaar ben ik naast het vogelen en vlinderen ook geïnteresseerd geraakt in nachtvlinders. Ik heb me aangesloten bij een erg leuke en succesvolle nachtvlinderwerkgroep (KNNV afdeling Den Haag),  speur fietstunneltjes af , struin over galerijen van flats, check op allerlei plekken buitenverlichting. Daarbij zie je meestal de te verwachten soorten , maar soms stuit je ook wel eens op wat speciaals. Zo vond ik afgelopen maandag een Sesammot (Antigastra catalaunalis), een soort waarvan nog maar enkele waarnemingen in Nederland zijn gedaan. Erg leuk natuurlijk!

Sesammot – Antigastra catalaunalis

Sesammot – Antigastra catalaunalis

Met de zuidelijke, warme stroming van de afgelopen weken zou er zo nog maar eens wat zeldzaams op kunnen duiken en als blijkt dat ik de zondagmiddag voor mezelf heb, besluit ik nog even wat te struinen.

Bij het aflopen van wat galerijflats stel ik al snel vast dat er niet veel vlinders zitten. Niet vreemd, want we hebben immers een paar relatief koude nachten gehad. Na een uur zoeken en honderden traptreden heb ik niets anders dan wat windevedermotten, een huismoeder en wat herfst- en jeneverbesspanners gevonden. Om kwart over twee zie ik zo’n twintig centimeter onder buitenlamp een microotje zitten. Mijn ervaring is dat deze vaak snel wegvliegen als je met je camera te dichtbij komt, dus maak ik, zoals altijd, eerst op afstand een paar bewijsplaatjes. Het is maar goed dat ik dat gedaan heb, want twee tellen later openen de bewoners van het huis de voordeur en vliegt het microotje weg….. Na een gezellig gesprekje met de bewoners – ze zien me hier regelmatig rondscharrelen – bekijk ik de foto’s. Omdat ik niet direct weet met wat voor vlindertje ik te maken heb, stuur ik een plaatje naar wat “nachtvlindervrienden”.  Het duurt niet lang of ik krijg een reactie van Nick Peeters: “Dat zou weer een ‘oei-soortje’ kunnen zijn. Laatst ergens voorbij zien komen. FF zoeken.” Vijf minuten later krijg ik opnieuw bericht van Nick: “Hellula undalis, denk ik…… Nieuwe voor NL en België en Luxemburg. Ik zal de Britten even vragen. Die hebben hem wel”.

Hellula undalis – Old World Webworm

De adrenaline is inmiddels flink gaan stromen. Dat zou iets zijn, zeg, een nieuwe voor Nederland! Daarbij baal ik er flink van dat het beestje is weggevlogen. Dus ook wel wat dubbele gevoelens…. Een kwartiertje later krijg ik opnieuw Whatsapp’je van Nick. Vanuit Engeland is er bericht terug. Op de vraag  “At Zandvoort, the Netherlands right now. Hellula undalis? met daarbij mijn bewijsplaatje, is het volgende antwoord gekomen: “It certainly is, Nick. How many records are there from Holland?

Wat gaaf, zeg! Ben ik daar zomaar tegen een nieuwe nachtvlindersoort voor Nederland aangelopen! Invoeren op waarneming.nl kan nog niet eens, want de soort staat nog niet op de Nederlandse lijst. Écht vét!

Edit 24 oktober 2018

De afgelopen dagen ben ik door diverse mensen benaderd om mee te werken aan een persbericht en andere “publicaties” met betrekking tot ontdekking van deze nieuwe micronachtvlinder voor Nederland. Dat doe ik natuurlijk graag! Daarbij mag ik zelfs een Nederlandse naam bedenken voor deze vlinder! Na wat wikken en wegen kom ik op grond van de zuidelijke herkomst en zijn avontuurlijke ontdekkingstocht tot “verkennertje”. Nu afwachten of deze naam de goedkeuring van degenen die daar over gaan kan wegdragen.

Onder deze link staat een publicatie op Microlepidoptera.nl.

Bron: http://www.microvlinders.nl/nieuws/nieuws.php?id=100

Edit 25 oktober 2018

Afgelopen zondag had ik het geluk een nieuwe nachtvlindersoort voor Nederland te ontdekken: Hellula undalis. Een geweldige ervaring!
Vervolgens mocht ik ook nog eens een voorstel doen voor een Nederlandse naam. Erg tof! Na wat wikken en wegen kwam ik op grond van de zuidelijke herkomst en zijn avontuurlijke ontdekkingstocht tot “verkennertje”.
Nadat er gisteren al een publicatie op microlepidopte.nl ( http://www.microvlinders.nl/nieuws/nieuws.php?id=100 )
werd geplaatst, verscheen er vanmorgen een bericht op Nature Today. Leuk!!

Onder deze link staat een publicatie op Nature Today.

Bron: https://www.naturetoday.com/intl/nl/nature-reports/message/?msg=24708

Berichtje op NU.nl laat nog wel wat te wensen over: taalfoutjes en een foto van een dagpauwoog!

Bron: https://www.nu.nl/dieren/5533340/nieuwe-nachtvlindersoort-gespot-in-nederland.html

Berichtje op de website van de KNNV:

Bron: https://www.knnv.nl/afdeling-den-haag/nieuws/het-verkennertje-uit-zandvoort-een-nieuwe-nachtvlindersoort-voor-nederland

Edit vrijdag 26 oktober 2018

Naam “verkennertje” nu ook officieel vermeld op waarneming.nl:

Bron: https://waarneming.nl/waarneming/view/163840022

Publicatie op website Vroege Vogels via deze link.

Bron: https://vroegevogels.bnnvara.nl/nieuws/nieuwe-nachtvlindersoort-voor-nederland

 

Naam “verkennertje” nu ook te vinden via Google:

Edit maandag 29 oktober 2018

Publicatie op Eis-Nederland via deze link.

 

Bron: http://www.eis-nederland.nl/actueel/nieuws

Publicatie Nederlands Soortenregister via deze link.

Bron: https://www.nederlandsesoorten.nl/content/het-verkennertje-hellula-undalis-zandvoort-opgedoken

Man koningseider! Man, wat was hij fraai!

Zondag 25 maart 2018

Als ex-twitcher vogel ik sinds een kleine twee jaar op een wat lager pitje. Na mijn burn-out in 2016 en het langzame herstel daarvan paste het alles uit je handen laten vallen en vol adrenaline uitrukken bij een nieuwe soort of zeldzaamheid niet meer bij mij. Zo liet ik in 2017 vier nieuwe soorten aan mij voorbijgaan: Seebohms tapuit, Westelijk blonde tapuit, vale lijster en keizerarend. Niet-meer-twitchen geeft mij een hoop rust en zorgt ervoor dat ik meer geniet van het “gewone vogelen”. Natuurlijk pak ik tijdens een “zaterdag-vogeldag” regelmatig leuke soortjes mee, maar dat gaat niet om een stressvolle twitch, maar om vogels die ergens op de route liggen of vogels waar ik de vogeldag omheen bouw. Zo verdwijnen er toch nog regelmatig schaarse soorten en zeldzaamheden in de spreekwoordelijke “stofzuiger”.

Gistermiddag werd er op Texel een schitterende man koningseider ontdekt, een arctische eend, die zijn naam m.i. volkomen terecht draagt. Echt een prachtige vogel! Maar het adrenalinepeil steeg niet en dat voelde prima.

’s Avonds kreeg ik kort achter elkaar wat app’jes van Bertus de Lange, Vincent Hart en Koen Stork: of ik morgen nog naar de koningseider wilde……. Ach, een dagje Texel is altijd lekker, dus veel moeite hoefden zij niet te doen om mij over te halen………. 😉

Vanmorgen zette ik mijn zoon Willem om tien voor acht af op Schiphol. Na een dag of tien bij ons te zijn geweest, vloog hij vandaag met een tussenstop van een paar dagen in Geneve, weer terug naar Singapore waar hij sinds een klein jaar woont en werkt. Een paar minuten later zag ik Vincent Hart opdoemen even later gevolgd door Koen Stork. Vijftien minuten later stapten we op het rendez-vous-punt bij Bertus in de auto. Op naar Texel!

Helaas bleef het spreekwoordelijke “piepje-in-de-rug” uit en hoorden we via de Texel-app-groep dat de vogel niet meer bij Westerslag zat. Koen, die op Texel woont, raadde ons aan de slagen aan de westkant van het eiland af te gaan zoeken. Goed plan! Lekker sjouwen over het strand en groepen foeragerende eidereenden afspeuren. Helemaal niets mis mee, want die koningseider kan immers zo maar in zo’n groep zitten.

Paal 9 wel eiders, maar niet de koning. Paal 12 veel groepen eidereenden, waarbij we steeds verder in zuidelijke richting lopend telkens opnieuw groepen eiders zien en zo een flink eind van de strandopgang terechtkomen. Om 10.47 uur bericht: “Rutger Rotscheid – met wie om half tien op de veerpont stonden – heeft de koningseider teruggevonden!” De vogel blijkt ter hoogte van Ecomare op zee te dobberen. Tsja, dan moet er toch in flink tempo worden teruggelopen. De vijftienjarige Koen kijkt wat gestresst naar ons om, maar ja, het leeftijdsverschil met ondergetekende is wel groot, het conditieverschil met ex-roker (zo stoer!) Vincent ook, dus meer dan een stevig marstempo zit er niet in. Dit geldt natuurlijk niet voor Bertus, die nog altijd een bereconditie heeft en zelfs met een voorsprong op Koen het strand afrent.

Na een spannende autorit (ik zal jullie de details besparen, maar ik ben blij dat mijn kenteken niet op Texel te zien is geweest 😉 ) arriveren we bij Paal 17 waar we enkele minuten later kunnen genieten van de “Koning der eidereenden.” Wat een schitterend beest!

De vogel laat zich op betrekkelijk grote afstand echt geweldig bekijken! (Zie filmpje)

Het mannetje koningseider trekt op met enkele tientallen eidereenden, poetst af en toe wat aan zijn verenkleed, duikt regelmatig om wat te foerageren. Fantastisch!

 

Nadat we – ons telkens verder naar het noorden verplaatsend, omdat de koningseider snel afdrijft – ons heerlijk aan de vogel hebben verlekkerd lopen we terug opgetogen over het strand terug naar de parkeerplaats. Bij het strandpaviljoen vieren we deze fantastische waarneming met appelgebak en tomatensoep! Man, wat was hij fraai!

Witkopgors op de Zuid-Hollandlijst!

Dinsdag 27 februari 2018

Vandaag met Bertus de Lange op stap geweest. Het oorspronkelijke plan om in Langbroek op zoek te gaan middelste bonte spechten werd gisteravond veranderd, omdat er zondag door George Tanis bij Goedereede een witkopgors was gevonden. Deze vogel bleek ook maandag nog aanwezig, dus alle kans dat deze prachtige zeldzaamheid ook dinsdag nog ter plaatse zou zijn.

Bij aankomst eerst een kop koffie ingeschonken. Tijd om deze op te drinken hadden we niet, want nadat zich eerst tien vinken meldden in de vlierstruik op een meter of vijftien voor de auto, kwam opeens de witkopgors over de dijk gevlogen. Deze landde ook in de vlier, waar hij zich door de voorruit erg goed liet zien. Wat gaaf! Vervolgens vloog hij door naar de akker.

Hier liet hij zich ook prachtig zien (simpel filmpje). In hierop volgende anderhalf uur hebben we de zeer zeldzame gors regelmatig prachtig gezien én gehoord. Zo vloog hij twee keer roepend laag over onze hoofden, zat hij zich zeker een kwartier in de bosrand langs de Stellingweg te poetsen (te zien van de dijk langs de Breenweg, dus ver weg, maar door de 70 X vergroting van The Fat Lady prima te zien), foerageerde hij op het veld, zat hij in diverse meidoorns en andere bosschages. Dit meestal in het gezelschap van een tien tot vijftien vinken. Echt een topwaarneming!

De filmbeelden zijn gebruikt in de nieuwsuitzending van RTV Rijnmond (zie deze link).

Ook gebruikt door de NOS

“Nailed the Bast(a)ard!” ;-)

Dinsdag 20 februari 2018

Door een onverwachte roosterwijziging ben ik vanmiddag onverwacht eerder vrij. Lekker! Tsja, en dan wordt opeens de zondag ontdekte bastaardarend weer gemeld…. Ik twijfel wel even, ik heb immers door omstandigheden sinds de bergheggenmus geen enkele voor mij nieuwe soort meer getwitcht. En dat “niet-twitchen” en “gewoon-wat-vogelen” bevalt me eigenlijk prima. Maar een bastaardarend…………………

En zo sta ik tegen half drie in Polder Den Hoek in het gezelschap van onder andere Gerjon Gelling, Sam Gobin, Vincent van der Spek en Roland Wantia naar een – zij het op enorme afstand en in slecht licht –  prachtige 2^e kj bastaardarend te kijken. Heerlijk, om de adrenaline van zo’n moment weer eens te voelen! (Simpel filmpje 1)

Nadat ik deze droomsoort uit en te na heb bekeken, stap ik weer in de auto. Een twintigtal seconden te vroeg, want de arend heeft eindelijk besloten te gaan vliegen. Op de schreeuw van Vincent “VLIEGT!” richt ik nog net op tijd mijn verrekijker op en zie ik door de autoruit de vogel achter de bomen verdwijnen.

Vanuit het veld komen berichten dat de vogel zich vanaf de Lekdijk ook goed laat bekijken. Dus sluit ik daar ook nog even aan bij tientallen andere vogelaars onder wie veel bekenden. Leuk om al die bekende koppen weer eens te zien! De bastaardarend zit ook hier op grote afstand en tegen een achtergrond waar hij wat in wegvalt, maar de waarneming is een grote verbetering ten opzichte van die van een half uurtje eerder. Nu is ook duidelijk te zien hoe hij aan zijn Engelse naam ‘Greater Spotted Eagle’ is gekomen. (Simpel filmpje 2)

“I nailed the Bast(a)ard” en man, wat ben ik daar blij mee!

“Steenuilen-weer”

Zondag 18 februari 2018

Vandaag was het echt “steenuilen-weer”: windstil met een winterzonnetje. Met Margreet een rondje door de polders gemaakt. Genoten!

Opruimwoede op de Kwade Hoek ten koste van Grote Jager?

Zaterdag 17 februari 2018

Vanmorgen vinden Bertus de Lange en ik op strand van de Kwade Hoek een aangevreten karkas van een bruinvis. De diepe houwen in het rode vlees wijzen op sporen van de grote jager die enkele weken geleden ook al eens in dit ruige gebied is gemeld. Tof!

Niet veel later treffen we wat verderop degene die zich aan de resten van het zoogdier te goed heeft gedaan: een prachtige Elsenaar, zoals de Katwijkers deze roofmeeuw noemen.

Terwijl we volop genieten van de “zeeschuimer” (filmpje 1 en filmpje 2) zien we in de verte een four-wheel-drive aankomen. Onze vrees wordt enkele minuten later bewaarheid: het zijn mensen die het karkas van de bruinvis komen opruimen. Onze opmerkingen dat hiermee het voedsel van verderop op wacht zittende grote jager verloren gaat, worden wel begrepen, maar “Er zijn al tientallen telefoontjes over deze bruinvis binnengekomen, dus…..”

Erg jammer dat er zelfs in zo’n ruig natuurgebied als de Kwade Hoek, nota bene een Natura-2000-gebied, geen ruimte is om de natuur zijn gang te laten gaan en een dergelijk karkas, dat tot voedsel van andere dieren dient, te laten liggen. Nu maar hopen dat de grote jager andere prooien vindt.

Hoogarctische schoonheid in Vlissingen: Ross’ meeuw!!

Zaterdag 27 januari 2018

Mijn “pieper” staat al ruim een jaar op stil, maar de melding van een Ross’ meeuw, dé heilige graal voor elke DB’er, doet het oude-twitchers-bloed direct sneller stromen. Zeker als ook nog eens blijkt dat het om een “eerste winter” gaat, een kleed dat in de WP zelden of nooit wordt gezien. Maar ja, het is een doordeweeks dag en het is ook nog eens Open Huis op de school waar ik werk, dus geen schijn van kans dat ik nog snel naar Zeeland kan afreizen om deze door Jan Goedbloed in de binnenhaven van Vlissingen ontdekte hoogarctische schoonheid te gaan bekijken. (Verslag van de ontdekking)

De combinatie van een drukke baan en de nog korte dagen in januari zorgen ervoor dat ik niet eerder dan zaterdag naar Vlissingen kan gaan. Tegen half zeven stap ik op het rendez-vous punt bij de Mc Donalds in Bodegraven samen met Bertus de Lange, die de Ross’ meeuw gisteren heeft gedipt ☹, bij Kees de Vries in de auto. Een half uurtje later pikken we bij Rotterdam Johan van ’t Bosch op. Na een gezellige rit en een paar heerlijke, hete, sterke bakken koffie arriveren we tegen half negen bij de binnenhaven in Vlissingen, waar we uit de houding van een tiental kleumende en met de handen in zakken staande twitchers afleiden dat er helaas nog geen Ross’ meeuwtje rondvliegt……..

We scharen ons even onder het twitchersvolk voor de laatste informatie “Hij is nog niet gezien – Nee, nog niks – Komt vast nog wel” en gaan dan zelf op zoek.

 

We struinen de verschillende havens af, zwaaien naar verderop staande bekenden, maken gezellige ouwehoerpraatjes met deze en gene en besluiten na een uurtje om richting de sluizen te wandelen en ons geluk langs de Westerschelde te gaan beproeven.

Constant het water en de lucht afspeurend arriveren we bij de zeesluizen waar Johan een eerste winter kuifaalscholver ontdekt. Leuk!

Nadat we kleumend de Westerschelde en het havengebied hebben afgespeurd besluiten we de warmte van “De Punt” – what’s in a name –  op te zoeken om even een bakkie te doen.

Uitgerust en opgewarmd lopen we rond half elf de dijk af in westelijke richting, passeren het Uncle Beach Memorial, de Oranjemolen, zwaaien we bij de Kazematten even naar het standbeeld van Michiel Adriaanszoon de Ruyter (mag dat nog?) en lopen we via de Waterkeering, het Arsenaal, het museumschip Hr. Ms. Mercuur en de Keersluisbrug terug naar de eerste binnenhaven. Helaas zonder een spoor van het felbegeerde meeuwtje……..

Zonder de moed te verliezen – maar toch wel al lichtelijk bezorgd – besluiten we ons zoekgebied onder het bezielende “Rhythm Is Gonna Get You” van Gloria Estefan (muziek op aanraden van Vincent Hart), te verleggen naar de rioolzuivering en de zwaaikom bij Ritthem. Een beroemde vogelplek, want hier is ooit Nederlands eerste Forsters Stern gezien.

Terwijl we met Gloria Estefan in de oren door de – als gevolg van inmiddels behoorlijk aangehaalde wind – vervaarlijk schuddende telescopen met tranende ogen de groepen meeuwen afspeuren, ontvangen we een “piep” van Martin van der Schalk: “Ross’ Meeuw, Determinatie zeker, vrouw / onvolwassen / winterkleed, tp op oude plek.”

Het tempo waarmee wij vieren weer in de auto zitten doet denken aan een goed geoliede Chinese Fire Drill. Vijf minuten later sluiten we in de binnenhaven aan bij een groep van een dertigtal vogelaars die breed glunderend door hun verrekijkers en telescopen turen. Daar rust hij op het water, het tot leven gewekte logo van de Dutch Birding Association: een werkelijk schitterende Ross’ meeuw! Man, wat een euforie!

Ondanks de betrekkelijk grote afstand en het tegenlicht is het prachtige meeuwtje goed te zien en het lukt me zelfs om een paar simpele filmpjes te maken (filmpje 1 en filmpje 2).

Na een minuut of vijf vliegt de vogel op – wat een schitterend vliegbeeld – en strijkt deze wat zuidelijker tegen de Piet Heinkade weer neer.

Hier dobbert de Ross’ meeuw geruime tijd rond, waarbij hij af en toe wat wordt opgeschrikt door een zilvermeeuw die wat te dichtbij komt. Omdat de vogel toch steeds meer richting de Piet Heinkade drijft, besluiten we daar heen te rijden.

Een goede keus, want vanaf hier is het meeuwtje met het zonnetje in de rug echt geweldig te zien! Zwemmend, poetsend, prachtig dichtbij rondvliegend, het kan niet op! Zie links naar twee filmpjes: filmpje 3 en filmpje 4.

Als we de Ross’ meeuw ruim een uur hebben kunnen bewonderen, verdwijnt deze tegen half twee ons in verwondering en bewondering achterlatend over de zeesluizen naar de Westerschelde! Nu begint de après-twitch: feliciteren, handen schudden, op schouders beuken, kletsen over eerdere twitches, informeren naar zaken buiten het vogelen, grappen maken, met twinkelende ogen nog eens de dag doornemen en napraten over deze onvergetelijke twitch! Mijn vierde Ross’ meeuw in Nederland voelt als een nieuwe soort. Een topdag!

Vermeende Amerikaanse zilvermeeuw blijkt look-a-like

Edit dinsdagmorgen 21 februari

Blijk ik gisteren toch niet naar een nieuwe soort voor Nederland te hebben staan kijken. De gisteren gemaakt foto’s en filmpjes geven nieuwe inzichten die Leon Edelaar en Peter Adriaens hebben doen concluderen dat het geen (mogelijke) Amerikaanse zilvermeeuw is, maar een look-a-like Amerikaanse zilvermeeuw. (zie deze link voor de motivatie) “That’s all in the game,” zou een Amerikaan zeggen en dat onderschrijf ik volledig. Het maakt nog maar eens duidelijk met wat voor moeilijke materie we te maken hebben en er valt dan ook niemand iets te verwijten. Het was een geweldig avontuur en bij een volgende melding van Leon of een andere vogelaar zal ik opnieuw direct uitrukken!

En wie weet, komt Peter Knijff op de DB-dag-2018 nog met een verrassende twist….. 🙂

Het onderstaande blog laat ik gewoon staan.

Bloggen doe ik eigenlijk niet meer, maar voor een nieuwe soort voor Nederland maak ik een uitzondering. 🙂

Amerikaanse zilvermeeuw nieuw voor Nederland – met als bijvangst een bruine klauwier!

Maandag 20 februari 2017

Terwijl de Zambiaanse boer Marc het “vee” keurde,  werd gisteravond een rustig avondje “Boer zoekt vrouw”  wreed verstoord door Herman Boumans Dutch Bird Alert: “Amerikaanse zilvermeeuw – determinatie vrij zeker vrouw / onvolwassen / winterkleed / geen kleedgegevens”.  Een dergelijk bericht zorgt voor flink wat stress in vogelend Nederland, kan ik je vertelllen! Het betreft namelijk niet zo maar een meeuw, maar een nieuwe soort voor Nederland! Bovendien is deze mega ontdekt door Leon Edelaar (wie anders, ontdekte ook al de enige Thayers meeuw voor Nederland), dus met die determinatie zit het vast ook wel goed. Ook het zinnetje “Peter Adriaens heeft via de mail gereageerd en is positief betreft deze vogel” Maar ja, het is zondagavond, niet echt een gelukkig moment voor de meesten, want maandag moet er door de meesten weer worden gewerkt…. Gelukkig geef ik op maandag  geen les en is mijn vogelmaat Frank alle dagen vrij. De plannen om de gisteren in Den Helder ontdekte bruine klauwier (tweede voor Nederland) te twitchen worden dan ook met twee whatsapp’jes omgegooid. Eerst maar eens die vermaledijde Amerikaanse zilvermeeuw twitchen. Het is immers niet de eerste keer dat we achter deze lastig te determineren zeldzaamheid aan zijn geweest….

Na een onrustig nachtje loop ik vanmorgen om kwart voor acht samen met Frank van Duivenvoorde en Dick Groenendijk het strand bij Callantsoog op. “Waar is iedereen?” vragen we ons af, want gisteren is hier toch een nieuwe soort voor Nederland ontdekt….. We laten ons hier echter niet door uit het veld slaan en vol goede moed storten we ons op de grote groep meeuwen die zich met veel kabaal te goed doet aan wat “Boskalis” over het strand uitstort.

Na een tijdje arriveert er gelukkig versterking: Ton Lakeman, Nick van der Ham, Robert Keizer, Bert de Haan en de ontdekker Leon Edelaar!

“Amerikaanse zilvermeeuw, nieuwe soort voor Nederland, komen daar maar zeven mensen op af?!” roept Leon met een verbaasd gezicht tegen de harde wind in. Leon praat ons nog even bij over de ontdekking en legt ons uit waar we op moeten letten. “De afgelopen dagen zat de vogel telkens aan de noordkant van de grote groep,” vertelt hij. Hij stelt voor om wat noordelijker gelegen plekken te checken. Dat doen we natuurlijk en met de wind in de rug hebben we ook niet zo’n last van de regen.

Maar ja, geen Amerikaan en we moeten natuurlijk tegen de wind in terug lopen……..

Terug op de plek waar de zandsuppletie plaatsvindt, speuren we keer op keer de vele meeuwen af, maar meer dan bijvoorbeeld een mooie Pont zien we niet. Inmiddels hebben zich enkele andere vogelaars (Nils van Duivendijk, Merijn Loeve en Michel Veldt) zich bij ons aangesloten.  Meer scherpe ogen, meer kansen.

dav

Tegen half elf wordt de vogel opeens gezien. Ik weet niet eens meer wie de vogel als eerste zag…… Tegen de wind in roepend wordt de plek uitgelegd en “BAM” daar heb ik “Smithy” in beeld! Fantastisch! Kenmerken worden opgesomd; de foto’s van gisteren worden er nog eens bijgehaald! ‘t Is ‘m!! Yes!!!

We zien dat de vogel poept (zie bovenstaande foto), maar voordat deze kostbare ontlasting (met wellicht wat sporen van darmslijmvlies voor dna-onderzoek) kan worden veiliggesteld, spoelt het met een grote golf weg…. (Gelukkig is het later die ochtend wel gelukt om ontlasting te verzamelen.)

De vogel laat zich vervolgens een minuut of tien ondanks het slechte weer prima bekijken (filmpje 1, filmpje 2, filmpje 3) en vliegt vervolgens op om in de grote groep te verdwijnen. De vogel is hierin wel terug te vinden, maar veel minder mooi te zien dan net.

Als ik de vogel probeer te “piepen”, krijg ik tot mijn verbazing en tot grote hilariteit de volgende melding:

Gelukkig vind ik Wietze Janse bereid om de vogel op een andere manier door te geven en wordt heel vogelend Nederland op de hoogte gesteld dat de Yank er nog zit.

Voor Frank en ondergetekende is het inmiddels tijd om onze verkleumde lijven op te gaan te warmen met het koffie en de kachel van Franks auto. Ploegend door het losse duinzand sjouwen we af en toe nieuwe vogelaars groetend en bemoedigend toesprekend terug naar de parkeerplaats. Heerlijk om met het geluksgevoel van het zien van een nieuwe soort van de hete koffie te slurpen. J Veel tijd gunnen we ons niet, want een veertiental kilometers noordelijker valt nog een hapax’je weg te werken: de bruine klauwier. Na een kwartiertje speuren en onderwijl gezellig ouwehoeren met bekenden en vogelvrienden krijgen we de zeldzame klauwier prachtig in beeld! Wat een beauty!

We genieten een half uurtje van deze extreme dwaalgast (filmpje) en rijden dan heel voldaan met deze meer dan geslaagde twitch via Wieringen weer naar huis.  Wie had ooit kunnen denken dat we de bruine klauwier nog eens als “bijvangst” zouden noteren op een vogeldag! Maar ja, op de dag waarop je de Amerikaanse zilvermeeuw (mits aanvaard natuurlijk) als nieuwe soort voor Nederland in je vogeldagboek zet, is er voor een megazeldzaamheid als een bruine klauwier toch niet meer dan een bijrol weggelegd.

Eindelijk ook een bergheggenmus in Nederland!

Ik blog al een tijdje niet meer, maar met het verschijnen van deze langverwachte en felbegeerde bergheggenmus moest ik toch echt weer even “in de ganzenveer klimmen”.

Vrijdag 21 oktober 2016

Hij hing al een tijdje in de lucht, de bergheggenmus, een soort van mythische proporties, van oude Russische volksverhalen van ver achter de Oeral, de heilige graal onder de heggenmussen. Al enkele weken duiken ze bij tientallen op rond de Oostzee met waarnemingen in Zweden, Noorwegen, Finland, Denemarken en Duitsland en er zitten er zelfs enkele in Engeland. Die laatste moeten de Wadden toch bijna hebben geschampt, zou je zo zeggen. Dus werd er de afgelopen maand door velen naarstig naar deze felbegeerde soort gezocht en vandaag was het dan eindelijk raak.

Vanmorgen vinden Jurriën van Deijk en Jacob Lotz een exemplaar op Maasvlakte! Een van de meest begeerde vogels van dit moment, een nieuwe soort voor Nederland zou maar opeens in hun kijkerbeeld! Wat een adrenaline-kick moet dat zijn geweest! Hulde!

Helaas bereiken de berichten over deze mega mij pas een uur na de melding …. Maar goed, na de ontdekking is de vogel nog niet weer beeld geweest en dat is, als ik om half twaalf arriveer, nog steeds zo. Het ‘duindoorn-vlier-complexje’, waar de vogel vanaf de plaats van ontdekking naar toe is gevlogen, is volledig omsingeld door twitchers, die nauwlettend elke vogel, elke beweging, elke verschuivend takje in de gaten houden. Wat een heerlijke spanning!

Twitchers op de Maasvlakte

Uiteindelijk begint het geloof in het feit dat de vogel nog op deze plek zit wat te tanen en wordt er besloten om een kleine, voorzichtige “sweep” te organiseren. Resultaat: géén bergheggenmus. 😦 De vogel moet zich dus al, voordat de volledige omsingeling tot stand kwam, hebben verplaatst. Dan maar verspreiden en zoeken is de “opdracht”.

Twitchers op de Maasvlakte

Na een half uurtje vruchteloos te hebben gestruind, wat gezellig met vrienden en kennissen te hebben geouwehoerd, zie ik opeens mensen rennen. Dat kan maar één ding betekenen: de bergheggenmus is teruggevonden!* Er wordt geroepen, op vingers gefloten, gewenkt en iedereen zet het op een lopen. Niet echt handig op een terrein vol met konijnenholen, dus ik pas – mede ingegeven door een niet al te beste conditie – mijn looppas om in een stevig wandeltempo. Even later kan ik aanschuiven en zie ik al snel het ultrazeldzame vogeltje al foeragerend door de vegetatie hippen. Wat een prachtig beestje, wat een heerlijk gevoel en wat fantastisch om dat met zovelen te kunnen delen!

Bergheggenmus – Siberian Accentor

De bergheggenmus verplaatst zich de eerste tien minuten regelmatig, wat soms tot wat chaotische taferelen leidt, maar gelukkig verloopt de twitch ten opzichte van de vogel, heel ordelijk. Op een gegeven moment vindt de vogel een plekje wat hem echt aanstaat en waar zich bij tijd en wijle echt fantastisch laat zien! Hier krijgt uiteindelijk iedereen hem – vaak met wat aanwijzingen en hulp van anderen – goed te zien.

Twitchers op de Maasvlakte

* Het zijn Gunther Vergauwen, Jan Vanwynsberghe, Gerald Driessens, Harm Niesen en Theo Admiraal die zich de her-ontdekkers van de vogel mogen noemen. Theo vertelde me later, dat hij dacht een barmsijs te zien. “Even kijken of het een grote of een kleine is,” dacht hij bij zichzelf. Eén blik door de verrekijker en zijn hart sloeg een keertje over: ’t Is de bergheggenmus! Geweldig toch?!

Twitchers op de Maasvlakte

Weer een nieuwe: de zwartkopgors!

Woensdag 18 oktober 2006

Na jaren zit er (zaterdag 3 september 2016) eindelijk weer eens een twitchbare zwartkopgors in Nederland. Ik ben vandaag helaas niet in de gelegenheid om de door Cornelis Fokker, Laurens van der Wind en Laurens van der Padt in de Crezéepolder in IJsselmonde ontdekte vogel te twitchen, dus blaas ik vanavond het stof van een van mijn oude vogeldagboeken om terug te lezen hoe ik op 18 oktober 2006 mijn eerste (en tot nu enige) zwartkopgors in Nederland zag.

Zwartkopgors – Black-headed Bunting – Emberiza melanocephala

Vogeldagboek – aantekening – woensdag 18 oktober 2006

Een zwartkopgors en dan ook nog eens een prachtig mannetje! Een soort die al lang heel hoog op mijn verlanglijstje staat. Voor de zekerheid heb ik dus net als vorige week mijn auto al volgeladen met alle apparatuur die je als vogelaar in deze tijd bij je moet hebben.

Kort nadat de vogel ’s ochtends weer gepiept wordt, krijg ik telefoon van Frank van Duivenvoorde. “Of ik nog die kant opga”. Dat zie ik wel zitten en na het vijfde lesuur loop ik dan ook direct de school uit. Naast mijn oude autootje staat good-old Frank al te wachten.

Na een voorspoedige rit arriveren we aan de zuidkant van de Brouwersdam, waar we met wat telefonische hulp van Teus Luijendijk al snel op de goede plek staan. Het blijkt echter nog niet zo gemakkelijk de vogel in de kijker te krijgen en de vrees groeit dat het misschien weleens op een “dip” zou kunnen uitdraaien. Maar we tegen een uur of vier krijgen we de zwartkopgors plotselingin de kijker. Wat een schitterend beestje! De vogel is erg tam en laat zich dan ook prima benaderen, zodat ik ondanks de slechte lichtomstandigheden toch nog enkele leuke opnames kan maken.

Zwartkopgors – Black-headed Bunting – Emberiza melanocephala

Het gaat hier om het negende geval voor Nederland en het eerste geval in het najaar. De zwartkopgors is een vogel, die normaliter in Zuidoost-Europa en Klein-Azië voorkomt en in India overwintert. Net als de kleine spotvogel van vorige week een echte dwaalgast.

Zwartkopgors – Black-headed Bunting – Emberiza melanocephala

Een klein stukje zuidelijker is deze middag ook een bruine boszanger waargenomen. Frank en ik proberen uiteraard ook deze vogel in de kijker te krijgen, maar helaas zonder succes. Toch kan dit de pret niet drukken, want we zijn beiden erg blij met deze fantastische zwartkopgors!

Zwartkopgors – Black-headed Bunting – Emberiza melanocephala